تجارت الکترونیک (E-Commerce) هم در سطح ملی و هم در سطح بین‌المللی نقش بسزایی در بازار دارد. با توجه به این‌که برخی افراد به جای خرید از فروشگاههای سنتی خرده‌فروشی اقدام به خرید آنلاین می‌کنند، تجارت الکترونیک در حال تبدیل شدن به زمینه‌‌‌ی تجاری با رشد بسیار سریع است و به همین دلیل است که باید آن را هنگام برنامه‌ریزی شغلی خود در نظر بگیرید. در این مطلب، درباره‌ی این که تجارت الکترونیک چیست، اهمیت آن و همچنین مزایای تجارت الکترونیک، انواع آن مانند تجارت الکترونیک B2B و سؤالات متداول مربوط به آن گفتگو خواهیم کرد.
تجارت الکترونیک چیست؟
تجارت الکترونیک یا E-Commerce به خریدوفروش کالا یا خدمات به صورت الکترونیکی در سطح اینترنت اشاره دارد؛ همچنین، می‌تواند به سایر فعالیت‌های آنلاین، مانند حراج آنلاین، خرید و فروش بلیت و امور بانکی، اشاره داشته‌باشد.علاوه بر خرده‌فروشی، معاملات عمده‌فروشی را نیز در بر می‌گیرد که فردی می‌تواند مقدار بسیاری از محصولی را تهیه کند و سپس آن را دوباره بفروشد یا مشغول به حمل‌ونقل قطره‌ای (Drop-Shipping) شود که در آن محصول توسط شرکتی فروخته و به شرکت دوم حمل می‌شود و سپس به مصرف‌کننده ارسال می‌شود. برخی از معاملات شامل اشتراک نیز می‌شوند که در آن مصرف‌کننده کالایی را طبق برنامه‌ی مشخصی تهیه می‌کند.
سرمایه‌گذاری جمعی نمونه‌ی دیگری از تجارت الکترونیک است که در آن، قبل از در دسترس بودن کالا، پول از مصرفکنندگان گرفته می‌شود تا سرمایه‌ی اولیه‌ی موردنیاز برای تهیه‌ی محصول و عرضه‌ی آن به بازار فراهم شود(مثال ایران خودرو). حال که دریافتید تجارت الکترونیک چیست، در ادامه با دلایل اهمیت آِن آشنا خواهیم شد.
دلایل اهمیت تجارت الکترونیک
E-Commerce بخش عظیمی از اقتصاد است و برای مشاغلی که محصولات یا خدمات خود را به صورت آنلاین می‌فروشند بسیار حیاتی است. تجارت الکترونیک به مشاغل این امکان را می‌دهد که نسبت به خرده‌فروشی‌های سنتی، به مشتریان بیش‌تری دسترسی پیدا کنند.
با وجود افراد بسیاری که فرایند خرید خود را به صورت آنلاین انجام می‌دهند، تجارت الکترونیک سریع‌ترین رشد را در بازار خرده‌فروشی دارد. تجارت الکترونیک راه ساده‌تری را برای خرید محصولات یا خدمات موردنیاز خود به مشتریان ارائه می‌دهد، به طوری که بدون نیاز به مراجعه‌ی حضوری به خرده‌فروشی‌ها، بتوانند خرید کنند.
انواع مختلف تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک ۶ نوع مختلف دارد:
بنگاه ـ مصرف‌کننده B2C :
این نوع E-Commerce رایج‌ترین نوع آن است. وقتی خریداران از فروشگاه آنلاین چیزی را می‌خرند، در تجارت الکترونیک بنگاه‌ـ مصرف‌کننده دخیل هستند؛ (مثال دیجی کالا)
بنگاه ـ بنگاه B2B :
در تجارت الکترونیک B2B، بسیاری از مشاغل کالاهای خام یا قطعات را از طریق E-Commerce و بازاریابی B2B به شرکتهای دیگری می‌فروشند و سپس از این مواد برای تولید محصولات خود استفاده می‌کنند؛ (پتروشیمی ها ، شرکتهای تولید کننده روغن موتور)
مصرف‌کننده ـ مصرف‌کننده C2C :
این نوع E-Commerce به زمانی اطلاق می‌شود که مصرفکنندگان از سایر مصرفکنندگان خرید کنند. سایت‌هایی مانند eBay و یا دیوار نمونه‌ای از این نوع تجارت الکترونیک هستند؛
مصرف‌کننده ـ بنگاه C2B :
این نوع تجارت الکترونیک زمانی است که مصرفکنندگان محصولات یا خدمات خود را به مشاغل می‌فروشند؛ (فریلنسری) (فروش اطلاعات)
بنگاه‌ـ سازمان دولتی B2A :
این دسته از E-Commerce به معاملات بین مشاغل و سازمان‌های دولتی اشاره دارد که شامل زمینه‌هایی مانند تأمین‌اجتماعی، استخدام و حقوقی می‌شود؛
مصرف‌کننده ـ سازمان دولتی A2C:
این دسته شامل معاملاتی بین مصرفکنندگان و سازمان‌های دولتی است که در آن مصرفکنندگان هزینه‌ی خدماتی، مانند مالیات و تهیه‌ی اسناد رسمی، را پرداخت می‌کنند.
مزایای تجارت الکترونیک
پس از این که متوجه شدید دلایل اهمیت تجارت الکترونیک چیست، بهتر است با مزایای تجارت الکترونیک نیز آشنا شوید. برخی از این مزایا را در ادامه آورده‌ایم:
دسترسی را افزایش می‌دهد: یکی از مزایای مزایای تجارت الکترونیک این است که اجازه می‌دهد که مشاغل کوچک به طیف گسترده‌ای از مصرفکنندگان دسترسی داشته‌باشند و این باعث می‌شود که تمام فروشندگان بخشی از یک بازار جهانی باشند؛
مشاغل بیش‌تری را ایجاد می‌کند: با گسترش مشاغل کوچک تجارت الکترونیک، افراد بیش‌تری استخدام می‌شوند؛
هزینه‌های بهره‌برداری را کاهش می‌دهد: E-Commerce از این رو که می‌تواند هزینه‌های عملیاتی کم‌تری داشته‌باشد، به رشد مشاغل کوچک نیز کمک می‌کند. بسیاری از صاحبان مشاغل کوچک بدون نیاز به پرداخت اجاره بهای یک فروشگاه می‌توانند فروشگاههای تجارت الکترونیکی خود را اداره کنند؛
خرید را آسان‌تر و کاربردی‌تر می‌کند: یکی از مهم‌ترین مزایای تجارت الکترونیک این است که به مشتریان اجازه می‌دهد تا آن‌چه را می‌خواهند بخرند به‌سرعت پیدا کنند و به دست آورند؛ همچنین، این امکان را برای مصرفکنندگان فراهم می‌کند که برای تأمین نیازهای خود لازم نباشند که خانه را ترک کنند؛ در نتیجه، در زمان خود صرفه‌جویی می‌کنند؛
امکان خرید مقایسه‌ای را فراهم می‌کند: و اما اخرین مزیت از مزایای تجارت الکترونیک این است که مصرفکنندگان نیز از تجربه‌ی خرید آنلاین سود می‌برد. آن‌ها می‌توانند درمورد محصولات و شرکت‌ها به‌راحتی تحقیق کنند و آن‌ها را با یک‌دیگر مقایسه کنند. وب‌سایت‌های فروشگاه‌ها نیز می‌توانند بخش‌هایی را، مانند توصیف دقیق محصولات و نظرات مشتریان، اضافه کنند تا به مشتریان در تصمیم گیری هوش‌مندانه‌تر کمک کنند.
معایب تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک در عین حال که مزایایی دارد ، معایبی هم دارد که در زیر به آن میپردازیم
در ادامه، برخی از چالش‌های تجارت الکترونیک را آورده‌ایم:
محدود شدن تعاملات رودررو با مشتریان: یکی از معایب تجارت الکترونیکی این است که صاحبان مشاغل ارتباط محدودتری با مشتریان خود دارند. از آن جا که مشتریان آن‌ها معمولا در سوی دیگر کامپیوتر قرار دارند، ایجاد روابط معنادار، که برای بسیاری از صاحبان مشاغل و مشتریان مهم هستند، دشوارتر است.
چالش‌های پهنای باند: پهنای باند و اعتماد سازی می‌تواند از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد؛ بنابراین، اگر منطقه‌ی خاصی را هدف بگیرید یا بخواهید کار کنید، این مورد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
دگرگونی در مشاغل خرده‌فروشی: یکی دیگر از معایب تجارت الکترونیک این است که می‌تواند باعث دگرگونی در وضعیت مشاغل خرده‌فروشی شود. در حالی که کارفرمایان مشاغل کوچک، که از طریق اینترنت فروش می‌کنند، ممکن است در نتیجه‌ی موفقیت خود در تجارت الکترونیکی به کار گرفته شوند، فروشگاههای سنتی ممکن است شغل خود را از دست بدهند. خرده‌فروشان برای ادامه‌ی رقابت خود مجبور به فروش آنلاین هستند، اما برخی از آن‌ها در این زمینه بیش از سایرین موفق بوده‌اند.
تغییر سریع ترندها: این زمینه با سرعت چشم‌گیری در حال تغییر است. همراهی با ترندها و فناوری‌های روز در چنین زمینه‌ای، که به‌سرعت در حال تغییر است، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
سؤالات متداول درمورد تجارت الکترونیک
در ادامه، سؤالات متداولی را بیان کرده‌ایم که در حوزه‌ی E-Commerce مطرح می‌شوند. این سؤالات در فهم بهتر این زمینه کمک شایانی به شما خواهند کرد.
چه نوع تمهیدات امنیتی برای محافظت از اطلاعات مصرف‌کننده هنگام خرید آنلاین لازم است؟
وقتی صحبت از تجارت الکترونیک می‌شود، زمینه‌های مختلفی برای نگرانی در رابطه با امنیت آنلاین وجود دارد. این مسائل شامل موارد زیر می‌شوند:
محرمانه بودن؛
رمزگذاری؛
صحت اطلاعات (اطمینان از انتقال اطلاعات بدون تغییر)؛
در دسترس بودن (این‌که کاربران در صورت نیاز می‌توانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند.)؛
احراز هویت و غیرجعلی بودن (تأیید این‌که کاربر همان شخصی است که ادعا می‌کند.)؛
انکارناپذیری هویت (تأیید این‌که فرستنده نمی‌تواند ارسال اطلاعات را پس از ارسال انکار کند.)؛
قابلیت بررسی (اطمینان از قابل بررسی بودن داده‌ها).
مشاغل تجارت الکترونیک می‌توانند با ایمن‌سازی شبکه‌های خود و اجرای سیاست‌هایی برای محافظت از اطلاعات خصوصی مشتریانشان هنگام خرید، از این اطلاعات محافظت کنند.
سیستم حقوقی چه تأثیری بر امنیت آنلاین دارد؟
اولین سابقه‌ی تشکیل یک نهاد قانون‌گذاری درمورد تجارت الکترونیک سال ۱۹۸۴ در کالیفرنیا بود. کالیفرنیا اولین ایالتی بود که قانون تجارت الکترونیک را برای تعریف حقوق آنلاین مصرف‌کننده تصویب کرد. امروزه، بسیاری از فعالیت‌های تجارت الکترونیک را کمیسیون تجارت فدرال (FTC) تنظیم می‌کند.
آیا می‌توان تجارت الکترونیک را با انواع دیگر خرده‌فروشی‌ها ترکیب کرد؟
بله؛ به صورت خرده‌فروشیِ امنی‌چنل (Omni-channel) که به استراتژی‌هایی اطلاق می‌شود که تاجران با استفاده از ترکیب خرید آنلاین و خرید از فروشگاههای خرده‌فروشی سنتی، تجربه‌ی یک‌پارچه‌ای را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند می‌توان آن را ترکیب کرد. هرروزه، مصرفکنندگان بیش‌تری خرید‌های خود را به صورت آنلاین انجام می‌دهند، اما هم‌چنان دوست دارند به فروشگاههای سنتی دسترسی داشته‌باشند؛ این روند به مصرفکنندگان اجازه می‌دهد تا به‌راحتی بین این دو مدل جابه‌جا شوند.
در این مطلب ابتدا بررسی کردیم که تجارت الکترونیک چیست، در ادامه مطلب نیز انواع آن را مانند تجارت الکترونیک B2B را بررسی کردیم. همچنین به مزایای تجارت الکترونیک و معایب آن نیز پرداختیم و برای شفاف سازی بهتر این مفهوم به تعدادی سوالات متداول که ممکن است سوالات شما نیز باشد پاسخ دادیم.
منبع :
